Đánh thức 5 giác quan ở KYOTO

Kado, nghệ thuật cắm hoa đã trải qua dòng lịch sử hơn 600 năm. Loại hình nghệ thuật này khiến hoa, lá, cành cây phối hợp với nhau mang tính thẩm mỹ cao, đồng thời thể hiện sức sống của cỏ cây. Sự sắp xếp trên thôi thúc con người ta nghĩ về thiên nhiên và các mùa trong năm. Hoa tươi thể hiện sự sống, các khoảng trống giống như những làn gió nhẹ thoang thoảng, còn những chiếc lá có hơi lởm chởm vì côn trùng thì đại diện cho sự chung sống giữa các loài. Mỗi người được tự do tước cuống hoa, uốn cành và sắp xếp – một cách tái hiện lại bản thân. Cảm nhận và căn chỉnh cành hoa, chiếc lá có thể khiến con người ta thoải mái đến không ngờ.

Washoku, ẩm thực cổ truyền Nhật Bản, đang dần xâm chiếm thế giới với tốc độ vũ bão. Một loại nguyên liệu đặc biệt nổi tiếng, đó là đậu hũ. Yudofu (lẩu đậu hũ) là món ăn không thể không nhắc đến mỗi khi có người muốn thưởng thức hương vị thẩm thấu trong đậu hũ. Từ rất lâu rồi Yudofu rất nổi tiếng tại Kyoto, thành phố nổi tiếng vì nguồn nước sạch và những đền chùa phật pháp. Nhà hàng yudofu mà chúng tôi đến thăm làm đậu hũ tươi mỗi sáng. Đậu hũ được nấu trong nồi đất sét còn nước xuýt (dashi) phối chế từ công thức gia truyền. Đậu hũ ở đây mềm, mịn, vị rất tươi mát mà vẫn đậm vị ngọt lành từ đậu nành. Món ăn ấy mang đến sự ấm áp lan tỏa. Bữa ăn còn được thưởng thức trong khung cảnh thiên nhiên từ những khu vườn và nguồn suối gần đó, cùng những bông hoa anh đào nở hồng rực ngày xuân.

Đền Shimogamo (danh xưng Kamomioya Jinja) là một trong những ngôi đền lớn nhất Kyoto nằm trong khu rừng Tadasu rộng 124,000 mét vuông. Khu rừng vẫn còn giữ lại được thảm thực vật có từ thế kỷ thứ 3 trước công nguyên, thậm chí có những thân cây tuổi đời từ 200 đến 600 năm. Đặc biệt bắt mắt là những hàng cây được treo shimenawa – dây thừng dùng cho nghi lễ. Chúng đại diện cho khu rừng, nơi những vị thần nghỉ ngơi theo truyền thuyết. Cánh cổng hai tầng lối vào đền được sơn màu cam sáng. Phía bên trong cổng là những khu đền biểu trưng cho sự bình yên và tao nhã của văn hóa Kokufu với niên đại khoảng một nghìn năm.

Kodo (nghi thức trầm hương) là nghệ thuật thưởng thức và tôn vinh mùi hương của những cây gỗ trầm được đốt cháy. Nghi thức này đã biến hóa cùng với rất nhiều những nét văn hóa truyền thống khác, như một cách để làm cho tâm hồn con người thêm sâu sắc. Bắt đầu từ khoảng 500 năm trước, nghi thức này được hình thành ở Nhật Bản như một hình thái nghệ thuật. Cách đây khoảng 1400 năm, Kodo đã bắt đầu hình thành và phát triển khi những cây trầm hương được mang tới Nhật Bản cùng với sự lan truyền của Phật giáo, và một mảnh gỗ chứa nhựa thơm được phát hiện dạt vào đất liền. Cũng giống như trước, gỗ trầm hương hiện nay sử dụng ở Nhật được nhập khẩu từ các nước châu Á khác. Nghệ thuật Kodo cần sử dụng từ “lắng nghe” để miêu tả hành động ngửi mùi hương, như thể đang tâm sự cùng hoa. Hành động “lắng nghe” mùi hương của những loại gỗ trầm (như jinko và kyara) được đốt cháy, được gọi là “monko”, có nghĩa là “lắng nghe mùi hương”, một thuật ngữ thể hiện sự nhạy cảm độc đáo của người Nhật. Gỗ trầm tỏa ra hương thơm sâu lắng, dịu êm, mỗi cây lại có hương thơm khác nhau, tuy sự khác biệt rất nhỏ và tinh tế. Chúng tôi đã thấy được sự nhạy cảm tuyệt vời của các bậc tiền bối Nhật Bản, những người đã tạo nên nét khác biệt tinh tế đến diệu kỳ trong hình thái nghệ thuật này.

Buổi tối hôm đó chúng tôi đi tới Gion, một trong những khu vực vui chơi giải trí nổi tiếng nhất Kyoto. Cảnh vật xung quanh cầu Tatsumi đẹp như tranh vẽ, nổi bật lên với những dãy nhà gỗ machiya truyền thống trải dài. Chúng tôi vừa dạo bước trên vỉa hè lát đá, vừa lưu luyến chiêm ngưỡng vẻ đẹp hài hòa của cảnh vật nơi đây.