โรงเจโพธิ์ง้วนตึ๊ง

ความสัมพันธ์ จีน-ไทย หรือ ไทย-จีน มีอยู่ในทุกระดับฝังอยู่ในผู้คน สถาปัตยกรรม อาหาร ภาษา หรือเรียกรวมว่า “วัฒนธรรมจีนในสยาม”

โรงเจโพธิ์ง้วนตึ๊ง เป็นโรงเจแห่งแรกๆ ในเมืองนครปฐม ที่สืบประวัติจากคำบอกเล่าได้ว่า สร้างขึ้นตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์

สอดรับกับหลักฐานการขุดคลองเจดีย์บูชาเพื่อเป็นเส้นทางมานมัสการองค์พระปฐมเจดีย์ ตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 4 ล่วงถึงรัชกาลที่ 5 มีการตัดทางรถไฟผ่าน เมืองนครปฐมโบราณ จึงค่อยๆคึกคักคลาคล่ำไปด้วยผู้คน โดยเฉพาะชาวจีน ที่มาค้าขาย รับจ้างใช้แรงงาน ที่จะพัฒนาต่อมาเป็นตระกูลใหญ่ๆ ในเมืองนครปฐม

เล่ากันต่อๆ มาว่าแผนผังของโรงเจแห่งนี้ได้รับการออกแบบโดยนายช่างคนเดียวกับที่สร้างวัดมังกรกมลาวาส (เล่งในยี่) ที่ถนนมังกร เยาวราช กทม ซึ่งจะเห็นได้จากแผนผัง และการประดิษฐานพระพุทธรูป 3 องค์เป็นประธาน (ซำปอฮุกโจว)  การวางองค์ประกอบต่างๆของอาคาร ที่ไกล้เคียงกัน

หากเรามองย้อนไปในประวัติศาสตร์ คนตัวเล็กๆ อย่างชาวจีนโพ้นทะเลที่กล้าออกจากแผ่นดินเกิดโดยถือคติ “ไปตายเอาดาบหน้า” เขาเหล่านั้นในอดีตได้ร่วมกันสร้าง ร่วมกันนิยาม ความเป็น “ไทย” อย่างที่เราเข้าใจกันในทุกวันนี้ อย่างมิอาจปฏิเสธ